Những lời Phân Ưu từ các bằng hữu bốn phương trên trang web Thư Viện Việt Nam

Lê Thy dựng căn nhà nầy dùm cháu Đoan Trang để quý vị và các bạn ngưỡng mộ Sáo Thần liên lạc với gia đình của Ông nơi đây.

Lê Thy
Lúc 4 giờ 5 phút trưa giờ Virginia, Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa đã qua đời sau một thời gian dài lâm bệnh.
Thành kính chia buồn cùng gia quyến và cùng Tình Nguyện Viên Đoan Trang. Cầu chúc hương hồn ông sớm tiêu diêu miền cực lạc.
Thay mặt Ban Kỹ Thuật
ThaiThuyVy
Trú Chân
Total Posts: 132
Thursday December 22, 2005 4:22 PM

Trang mến !
Chú mới được hung tin .
Xin chia buồn với má con và tụi con. Nguyện hương hồn anh Nghĩa siêu thăng nơi miền cực lạc.
bom11
Công Dân
Total Posts: 1998
Thursday December 22, 2005 4:33 PM

Xin chân thành chia buồn cùng gia đình chị Đoan Trang. Cầu chúc hương hồn của Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa được ngậm cười nơi chín suối Thành Kính
nguyen_04
Trú Chân
Total Posts: 117

Thursday December 22, 2005 4:40 PM
Kính tiển một đại cổ thụ trong làng âm nhạc Việt Nam, ông ra đi để lại sự luyến tiếc không nguôi của những người hâm mộ ông và biết ơn công lao của ông đối với cây đàn T'rung.

Nguyễn Đại Lý
Trường Quốc Gia Âm Nhạc năm 1970
TamVoLe

Du Khách
Total Posts: 86
Thursday December 22, 2005 5:16 PM

Lời Tâm Tình

Ở Việt Nam có loài chim mang tên Bongkle (Bon Clê), tức là Chim Mồ Côi, chim mồ côi lìa cha mất mẹ anh em phiêu bạt muôn phương. Chim mồ côi tiếng kêu một điệu mà xé lòng, nghe áo não, gọi đau thương. Người nghệ sĩ tôi muốn nhắc đến hôm nay rất yêu mến loài chim này, phải chăng vì đồng thanh tương ướng đồng khí tương cầu? Phải chăng lòng của người nghệ sĩ này mẫn cảm đến độ hiểu được nổi khổ của chim?

Mỗi chúng ta từ ngày bỏ nước ra đi, thân có khác gì loài chim mồ côi? Nỗi buồn thầm lặng mà miên miên đó, ai trong chúng ta chưa từng nếm qua?

Em còn hiu hắt nụ cười
cũng xin dâng nốt cho người trăm năm.
Em còn khúc hát phù vân
cũng xin hát giữa mộ phần thịt xương.
Tiếng ca gờn gợn đại dương
đốt làn khói nhỏ thịt xương kêu gào.

(Trích thơ Phạm Nhuận)

Ít người biết trước năm 1975 ở đường Phan Văn Trị, Chợ Lớn, trong cái nhà nhỏ 4 thước nhân 20 thước vuông, dưới mái tôn nóng hầm hập lại có cả một rừng Tre Trúc. Tối ngủ, mùi thơm của Trúc tỏa ngát cả nhà. Chủ nhân của Rừng Tre Trúc đó không ai khác hơn là nghệ sĩ Nguyễn Đình Nghĩa. Người nghệ sĩ được công nhận là cây sáo số một của Việt Nam, là cây sáo thần của miền Nam, là niềm hãnh diện của giới âm nhạc Việt, và là niềm tự hào của toàn dân tộc. Người nghệ sĩ đã từng đại diện cho Việt Nam Cộng Hòa đi trình diễn tại Thái Lan, Mã Lai, Phi Luật Tân, Pháp....

Ông sinh năm 1940 tại Sài Gòn. Ông là vô địch điền kinh học sinh và là môn sinh có hạng của võ phái Thiếu Lâm. Ông tự học sáo mà thành danh. Năm 20 tuổi đã sáng tác một số nhạc bản. Ông viết quyển Sách Dạy Thổi Sáo tái bản hàng chục lần. Ông còn dịch hai quyển Tự Học Harmonica từ Pháp ngữ sang Việt ngữ. Ông đóng hai phim, phim Đời Võ Sĩ và phim Đời Phóng Viên. Ông phát hành băng nhạc, sản xuất sáo trúc.... Ông nổi tiếng với làng âm nhạc thế giới qua Bản Phụng Vũ, bài đã đoạt giải tại Đại Hội Thế Giới Á Châu. Bản Thần Triều là một tác phẩm nổi tiếng khác. Nhưng có lẽ Đoạn Trường Khúc mới là tác phẩm tâm đắc của ông, có người yêu mến ông đã nói "Nghe Đoạn Trường Khúc muốn đứt cả ruột gan, trăng cũng vỡ, hoa cũng tàn".

Thuở nhỏ Ông học trường Lyceé Yersin, Ông là cựu Giáo Sư trường Quốc Gia Âm Nhạc Sài Gòn, cựu Giáo Sư Đại Học Vạn Hạnh. Sau biến cố đau thương 1975, kẻ chiến thắng đã lạnh lùng đuổi Nguyễn Đình Nghĩa và gia đình khỏi Rừng Tre Trúc Phan Văn Trị, Ông và gia đình về miền Trung. Chính tại nơi đây, Ông đã nghĩ đến việc cải tiến đàn dân tộc.

Ông có công biến chiếc đàn T'rưng thô sơ của dân Cao Nguyên thành cây đàn T'rưng có âm vực lớn gồm 52 ống tre có khả năng trình bày nhạc cổ điển Tây phương. Ông cũng cải tiến cây sáo 6 lỗ thành sáo 11 và 16 lỗ để có thể thổi được các bản nhạc cổ điển Tây phương. Vào năm 1994, ông được mời trình diễn ở nơi chỉ dành riêng cho các bậc Thầy trình diễn những sáng tác của các bậc Thầy, là Carnegie Hall. Ông cũng trình diễn tại nhiều nơi như Kenedy Center, Library of Congress... Ký giả Stella Dawson của tờ Northern Virginia Sun đã viết: "Nguyễn Đình Nghĩa là Jean Pierre Rampal của âm nhạc truyền thống Việt Nam".

Tất cả cuộc đời của người nghệ sĩ đã thật sự hiến dâng cho nghệ thuật.

Vào tháng 5 năm 2003 trong khi trình diễn tại viện Bảo Tàng Lịch Sử Hoa Kỳ ở Nữu Ước, Ông bị té xỉu và nằm liệt cho đến nay. Vào lúc 4 giờ 5 phút chiều giờ Virginia, tức là 1 giờ 5 phút trưa giờ California, Ông đã vĩnh viễn ra đi tại bệnh viện Washington Advantage Hospital, thành phố Silver Spring, tiểu bang Maryland.

Tôi viết những dòng này, nước mắt trào lăn. Ông là một phần xương thịt của tôi, vì Ông là một phần xương thịt của Sài Gòn thân yêu mà tôi đang mất dần. Ông là người Thầy tôi chưa từng có cơ hội làm lễ bái sư. Tối nay, một mình, tôi sẽ thắp cho Ông một nén hương, thổi cho Ông nghe một khúc sáo tiển biệt, tiếng sáo thê lương của lòng tôi.

Người học trò vô danh.
Tâm Vô Lệ
sx Công Dân
Total Posts: 1932
Thursday December 22, 2005 6:15 PM

Thành kính phân ưu cùng chị Đoan Trang và gia đình.
Tân Khách
Total Posts: 316
Thursday December 22, 2005 6:30 PM

Thành Kính Phân Ưu cùng tang gia Sáo thần Nguyễn Đình Nghĩa.
Trần Văn Phong.
Công Dân
Total Posts: 3026
Thursday December 22, 2005 7:02 PM

Hạ Phương và gia đình xin thành kính Phân ưu cùng chị Đoan Trang và tang quyến
Hoài Điệp Hạ Phương
NiniPony
Công Dân
Total Posts: 3617
Thursday December 22, 2005 7:19 PM
Thành kính chia buồn cùng chị Đoan Trang và gia đình.
Công Dân
Total Posts: 4254
Thursday December 22, 2005 7:39 PM

Thành kính phân ưu cùng chị Đoan Trang và tang quyến. Nguyện xin hương linh ông sớm tiêu diêu miền cực lạc.
Kính
kẻ sĩ
tocmay
Quý Khách
Total Posts: 717
Thursday December 22, 2005 10:24 PM

Thành kính phân ưu và chia buồn cùng Đoan Trang và gia đình .
ngokyhtoi
Quý Khách
Total Posts: 740
Thursday December 22, 2005 11:22 PM


Người Về....!

Người về an giấc ngủ yên
Chốn nhân gian rất cô miên quên rồi
Sáo buồn rơi nửa cung thôi
Tiếng xưa đẫm lệ phách hồi châu sa !

Nguyện đưa Hồn tận bến hoa
Kính đường nhân ảnh thiên tòa qui lai
Chúc quang rực sáng non đoài
Sáo buông cung bậc ngàn mai diệu tường
Thần thiêng mộ khúc linh hương
Nguyễn Gia anh kiệt mười phương danh truyền
Đình đình ngọc lập khôi nguyên
Nghĩa tình thân một trời riêng Sáo Thần
Xuôi giòng ảo...Vọng điệu ngân
Miền hư không lệ thấm dần tiếng xưa
Vĩnh tương cầm phổ đàn đưa
Phúc ân bảo tự Hồn vừa thiên thu !

Hoàng Nhất Phương
Công Dân
Total Posts: 1356
Thursday December 22, 2005 11:37 PM

Thành kính phân ưu cùng chị Đoan Trang và tang quyến. Nguyện xin hương linh ông sớm tiêu diêu miền cực lạc.

Kính
Thu Oanh
lucbinh
Công Dân
Total Posts: 2081
Friday December 23, 2005 4:54 AM

Thành kính phân ưu cùng chị Đoan Trang và tang quyến. Nguyện xin hương linh ông được nhẹ nhàng nghiệp chướng, mọi nguyện vọng như ý.
Kính,

huemien
Du Khách
Total Posts: 25
Friday December 23, 2005 5:13 AM

*Lời Tâm Tình

Một lần trên đường phố Lê Lợi bọn chúng tôi chuyền tay nhau một ống sáo gỗ rất đẹp. Đứa nào cũng thích mê nhưng trong túi thì đứa nào cũng chỉ còn tiền ăn cho một tháng. Thấy cả bọn mua thì không có tiền, đi thì không đành, cứ đứng chàng ràng trước gian hàng của người ta, tôi vét hết túi ra đổi lấy ống sáo mang về. Đến nhà, cả bọn hết săm soi lại đến màn thổi thử. Bọn chúng tôi đứa nào cũng có sẵn sáo trúc và sách tự học thổi sáo của Nguyễn Đình Nghĩa. Sáo trúc thì dễ ra tiếng hơn và tôi đã làm điếc tai Ngoại tôi vào thời gian đầu tôi sống xa nhà. Ngoại tôi không nỡ làm tôi cụt hứng, chỉ kêu lên: Nè, đem hơi ra không tốt đâu nghe! Dạo đó, tôi khẳng kheo như một cây sậy. Cái ống sáo gỗ này thật là đẹp đẽ. Dù không đủ sức để thổi tôi vẫn sung sướng khi nhìn ngắm nó. Cả bọn bạn tôi cũng hài lòng khi có nó trong nhà và vui vẻ nuôi tôi trong tháng đó. Tụi nó cười khì mỗi khi nghe ruột tôi “reo” trong đêm thinh lặng và dựng cổ tôi dậy để đi kiếm cái gì ăn.

Ống sáo gỗ không bị “chạy giặc” nên vẫn còn với tôi một khoảng thời gian sau biến cố 04/75. Nhưng nó đã không có mặt trong đám hành lý của gia đình tôi trong lần đi đoàn tụ. Có lẽ nó đã nằm trong tay một đứa nhỏ mơ màng nào đó. Đứa nhỏ này đã không thoát nổi sự mê hoặc của ống sáo như bọn tôi ngày nào. Chắc chắn rằng nó đã rất sung sướng và qúy báu khi nắm ống sáo trong tay. Hỏi xin hay không thì có gì là quan trọng chứ. Tôi đã mất thói quen gìn giữ những gì mình thích sau lần chạy giặc đầu tiên. Ai cho tôi thứ gì mà tôi thích thì tôi cho lại người mà tôi biết là sẽ thích không kém gì tôi. Món gì mà tôi không biết người thích nó thì tôi cứ giữ đó, còn hay mất ... tùy trời vậy!

*Một người học trò vô danh của Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa
hoahodiep
Công Dân
Total Posts: 2709
Friday December 23, 2005 8:16 AM

Xin cám ơn Người đã gởi tiếng sáo vào mây trời sông núi đất đai nước Việt.
Thành kính chia buồn cùng chị Đoan Trang và gia đình.
HHD
Friday December 23, 2005 9:10 AM
Chia buồn từ hội viên hollyhock46:

Được tin Sáo Thần NGUYỄN ĐÌNH NGHĨA, một người EM mà tôi hằng mến mộ, đã về Trời ngày hôm nay. Với niềm tiếc thương vô hạn, bác xin gởi đến cháu ĐOAN TRANG và gia đình lời thành kính phân ưu.

Nguyện cầu Anh Linh Sáo Thần NGUYỄN ĐÌNH NGHĨA mãi mãi siêu thoát nơi cỏi VĨNH HẰNG !

Ngày 12/22/05.
HOA LƯU California.
Friday December 23, 2005 9:11 AM
Chia buồn từ hội viên tuongnguyen:

Xin thành thật chia buồn cùng Tình Nguyện Viên Đoan Trang và gia đình Cố Nghệ Sĩ Nguyễn Đình Nghĩa.
Friday December 23, 2005 9:13 AM
Chia buồn từ hội viên vangiang: Thành kính chia buồn cùng Tang Quyến!
nguyentieutruc
Du Khách
Total Posts: 2
Friday December 23, 2005 10:11 AM

Cháu xin thành kính chia buồn cùng Tang Quyến và nguyện cầu hương hồn Chú Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa an vui nơi Miền Cực Lạc.

linhbao
Công Dân
Total Posts: 1999
Friday December 23, 2005 10:48 AM

Xin chân thành chia buồn cùng gia đình chị Đoan Trang. Cầu chúc hương hồn của Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa tiêu diêu miền cực lạc .
Thành kính

LanCongTu
Trú Chân
Total Posts: 118
Friday December 23, 2005 12:55 PM

Thành kính chia buồn cùng tang quyến và cầu chúc hương hồn Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa sớm tiêu diêu nơi miền cực lạc.
Kính,
Lancongtu

dongvan23
Công Dân
Total Posts: 1935
Friday December 23, 2005 1:29 PM

Nhận hung tin tiếng sáo trúc Nguyễn Đình Nghĩa đã bặt hơi...
Thành kính chia buồn với chị Đoan Trang cùng tang quyến. Nguyện cầu hương linh người quá cố sớm tiêu diêu miền cực lạc... Như tiếng sáo vào thiên thai

chauha
Tân Khách
Total Posts: 379
Friday December 23, 2005 5:10 PM

Thành kính chia buồn cùng Đoan Trang và tang quyến .
Châu Hà .

hoanglan75
Công Dân
Total Posts: 1060
Friday December 23, 2005 6:05 PM

Thành kính phân ưu cùng tang quyến cố nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa, nguyện cầu hương hồn người sớm vãng sanh nơi miền cực lạc.
Kính,

TranHuySao
Trú Chân
Total Posts: 116
Friday December 23, 2005 11:10 PM

Tiếc thương Sáo Thần NGUYỄN ĐÌNH NGHĨA !!!
Thành kính chia buồn cùng Chị Đoan Trang và tang quyến.
Trần Huy Sao

lethibachloan
Du Khách
Total Posts: 4
Saturday December 24, 2005 6:44 AM

Anh Nghĩa ơi,
Ở hay Đi đều do mệnh số. Dù có muốn sớm hơn hay xin nán lại cũng chẳng được nào! Đò Âm Dương rồi có lúc ai cũng phải qua!
Sinh- Lão- Bệnh- Tử, cuối cùng rồi anh cũng đã trả xong.
Mừng cho anh đã thoát được những nỗi đau khổ của cõi Nhân Sinh nhưng lại ngậm ngùi cho người ở lại.

Chị Diệu Tân ơi,

Em mong rằng Tân đủ nghị lực chịu đựng nổi mất mát nầy. Anh đã ra đi nhưng còn có các con Đoan Trang, Nam Phương, Nghị, Hoà - Chiến cùng rễ hiền dâu thảo vẫn cần có chị. Trong khu rừng xanh, bóng mát của gốc cổ thụ đã không còn thì xin đừng làm cạn dòng suối mát ngọt ngào...

Chân thành chia sẻ nỗi buồn, nỗi đau cùng chị và gia đình.

Em,
Bạch Loan

anhai
Trú Chân
Total Posts: 119
Saturday December 24, 2005 8:14 AM

THÀNH KÍNH PHÂN ƯU CÙNG CHỊ DIỆU TÂN VÀ TANG QUYẾN .
Anh Nghĩa ơi : '' ĐI và VỀ cùng một NGHĨA như nhau" .KÍNH CHÚC ANH THẢNH THƠI VÁC SÁO THẦN VỀ MIỀN VĨNH CỬU "
THÀNH KÍNH .

photai
Khách
Total Posts: 420
Saturday December 24, 2005 1:34 PM

Thành kính chia buồn cùng tang quyến.
Xin cám ơn Thần Sáo. Quyển sách tự học thổi sáo của ông đã nuôi dưỡng tâm hồn của 1 đám tuổi trẻ sinh bất phùng thời.
Một người thổi sáo thường thường.
TuongNghi
Du Khách
Total Posts: 26
Sunday December 25, 2005 7:57 AM

Xin phép được đăng lại bài phỏng vấn từ báo Lẻ Phải, Virginia:

LỜI TÒA SOẠN: Nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa, Tiếng Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa đã đột quỵ rồi hôn mê suốt bảy tháng qua…Hiện nay, ông đã có những lúc tỉnh táo, tuy chưa nói năng nhưng đã nhận được người thân. Tri kỷ của ông, người bạn đời của ông, bà Trịnh Diệu Tân và những người con của đôi vợ chồng nghệ sĩ: Đoan Trang, Nam Phương, Đình Nghị, Đình Chiến, Đình Hòa đã tất bật suốt bảy tháng qua để lo lắng cho ông! Xin mời quý độc giả theo dõi buổi trò chuyện của Tương Nghi và bà Trịnh Diệu Tân, để biết thêm về người nghệ sĩ tài danh Nguyễn Đình Nghĩa…


Lãng tử Nguyễn Đình Nghĩa thời trai trẻ

Tương Nghi: Tương Nghi xin chào chị Diệu Tân!

Trịnh Diệu Tân: Xin kính chào quý độc giả. Thân chào Tương Nghi.

Tương Nghi: Mùa hè vừa qua khi Tương Nghi vào thăm chị và nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa ở bệnh viện, lúc ấy trông chị thật là tiều tụy, hôm nay nhìn chị có thần sắc và cứng rắn hơn mấy tháng trước nhiều lắm!

Trịnh Diệu Tân: Anh Nghĩa ngã xuống tại New York, trên sân khấu của American History Museum vào tháng 5, ảnh được đưa vào bệnh viện Lenoxhill. Trong suốt 9 tuần lễ, ở một nơi mà đời sống xô bồ và xa lạ, không có bạn, không có thân nhân, nhìn ảnh nằm lúc mê lúc tỉnh, tôi cũng như nửa mê nửa tỉnh. Mỗi giờ phút nắm bàn tay còn hơi ấm của ảnh để biết chính mình còn đang sống. Thật sự cả thể xác hình như đã tê dại lại, chỉ còn một sinh vật nhỏ bé còn thở, còn quằn quại, đó là trái tim tội nghiệp của mình. Khi xe ambulance đưa Nghĩa trở về bệnh viện Maryland, tôi mới tỉnh hồn tỉnh vía vì biết anh đã vượt qua được những giờ phút nguy hiểm nhất. Giữa đám chăn nệm trắng xóa, Nghĩa mở mắt nhìn tôi, tôi chợt hiểu sâu xa rằng tôi phải đứng rất vững, rất khỏe mạnh để nâng đỡ anh trở lại.

Tương Nghi: Lần cuối cùng Tương Nghi gặp nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa thì ông vẫn còn hôn mê, xin chị cho Tương Nghi và các độc giả được biết hiện giờ tình trạng của nhạc sĩ như thế nào? Có khả quan hơn mấy tháng trước đây không?

Trịnh Diệu Tân: Rất nhiều lần bệnh viện đã đưa ảnh về rehab nursing home, nhưng bệnh tiểu đường của ảnh lâu năm đã làm ảnh suy nhược quá, kháng sinh cơ thể yếu nên hay bị sốt thường xuyên và lại phải đưa vào emergency. Nhưng bây giờ tính ra đã được 7 tháng, thần sắc anh đã tỉnh táo hơn nhiều, nhận được hết bạn bè vào thăm, xem ti-vi nhớ được nhiều tài tử, cơ mặt đã hoạt động lại khi anh khóc, và khóe mắt đã có những giọt nước mắt. Anh có thể cử động được chút đỉnh các ngón chân và ngón tay phía bên mặt.

Tương Nghi: Ngoài bộ đàn T’rưng, sáo và những tấu khúc như “Phụng Vũ” tài danh của ông, xin chị cho biết thêm một số sinh hoạt, hoặc những công trình khác mà nhạc sĩ đã và đang dự định hoàn tất trước đây.

Trịnh Diệu Tân: Trước 75, Nghĩa hoạt động rất nhiều lãnh vực. Anh đã từng là lực sĩ điền kinh, nhảy cao, nhảy sào. Là môn sinh của phái Thiếu Lâm, xuất thân từ lò Tư Cụng. Năm 20 tuổi, chúng tôi đã thành hôn. Lúc đó, ảnh cho tôi vào đại học luật khoa và ảnh đã dấn thân vào âm nhạc. Lúc đầu, anh Phạm Duy giới thiệu Nghĩa đi làm ở phòng trà Anh Vũ. Sau đó làm rất nhiều cho đài phát thanh trong các chương trình thi ca như Tao Đàn của anh Đinh Hùng, chương trình Mây Tần của anh Kiên Giang, thi nhạc giao duyên của anh Duy Khánh, Vĩnh Phan, Hồ Điệp, Bửu Lộc, Ngô Nhật Thanh v..v.. Sau đó anh vào Biệt Đoàn Văn Nghệ Trung Ương và bắt đầu đi trình diễn khắp bốn vùng chiến thuật. Anh cũng đã được đưa đi trình diễn ở ngoại quốc trong các nhóm nghệ sĩ đại diện quốc gia như Thái Lan, Mã Lai, Phi Luật Tân, Pháp v..v.. Anh rất thành công ở hải ngoại với hai bài sáo do anh sáng tác là bản Phụng Vũ và Thần Triều. Nhưng khúc nhạc sáo mà anh sáng tác mà tôi hài lòng nhất là bản Đoạn Trường. Nghe khúc nhạc này, thật sự đứt cả ruột gan, đến trăng cũng vỡ và hoa tươi cũng tàn rũ. Tiếng sáo của Nghĩa thật sự lúc dữ dội như sự cuồng nộ của biển cả, lúc dịu dàng tha thướt như những lọn mây trời.

Nghĩa sáng tác rất sớm. Năm 20 tuổi đã viết rất nhiều bản nhạc như Sương Khuya, Nỗi Buồn Thiếu Phụ, Giọt Lệ Tình, Đôi Bờ v..v..; anh còn in tập dạy sáo bán rất chạy và hầu như tái bản cả chục lần. Anh còn dịch 2 quyển Tự Học Harmonica của Pháp ra tiếng Việt. Năm gần 30 tuổi anh nỗi tiếng khi báo chí nói rất nhiều về anh qua hai cuốn phim Đời Võ Sĩ và Đời Phóng Viên, đóng chung với Tâm Phan và Bích Thủy. Quá 30 tuổi, Nghĩa bắt đầu sản xuất băng nhạc. Đã ra mắt được 4 cuốn tân nhạc tựa đề “22 giờ đêm” và hai cuốn cải lương với tựa đề Đại Hội Huy Chương Vàng. Đồng thời ảnh cũng ra cuốn băng độc tấu sáo với những bản nhạc tiền chiến. Anh còn sản xuất sáo trúc và tung ra bán cho cả nước. Đầu thập niên 70, Nghĩa còn đi dạy Quốc Nhạc ở đại học Vạn Hạnh.

Sau biến cố 75, Nghĩa ít có cơ hội trình diễn ngoài những lần đi hát chui với Duy Khánh trong đoàn Ngọc Giao. Lúc này, anh có nhiều thời gian để nghiên cứu về nhạc cụ. Cũng như Phan Nhật Nam đã nói, cả khu nhà nhỏ bé của chúng tôi mọc lên cả một rừng tre trúc. Nghĩa đã bỏ tâm huyết 10 năm để tạo ra những nhạc cụ cải tiến. Đó là sáo trúc 11 lỗ bấm, tấu được tất cả nhạc thế giới. Và chiếc đàn T’rưng thô sơ đã biến dạng với chiếc đàn đồ sộ 52 ống. Bây giờ điều ảnh đang làm dỡ dang là chiếc đàn Cộng Hưởng, đàn đá. Và âm ỉ trong lòng anh là thực hiện cho được chiếc đàn lửa.

Tương Nghi: Thưa chị, Tương Nghi đã vài lần được xem Nguyễn Đình Nghĩa và gia đình trình diễn ở một vài nơi, những lần đó có Đoan Trang, Nam Phương, Nguyễn Đình Nghị, Nguyễn Đình Hòa, Nguyễn Đình Chiến, lần trình diễn nào cũng để lại trong lòng Tương Nghi nói riêng và khán giả nói chung nhiều hảnh diện và cảm phục. Đoan Trang ngoài hấp thụ của cha được cái hồn của tiếng sáo, Đoan Trang còn rất điêu luyện với những nhạc cụ khác như trống, đàn T’rưng, và nhất là Tam Thập Lục. Nam Phương thì chuyên về đàn tranh, và có ngón đàn bầu rất ngọt mà Tương Nghi gọi là tiếng đàn “Câu Hồn Khách”. Nguyễn Đình Nghị thì xử dụng sáo mèo, ngọt ngào, truyền cảm. Hai anh em sinh đôi Nguyễn Đình Hòa, Nguyễn Đình Chiến thì giỏi guitar, trống và đã từng xuất bản CD. Để đào tạo 5 người nghệ sĩ tài hoa như thế kia trong một gia đình, nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa phải là một người làm việc năng động, là một người thầy, một người cha có một kỷ luật nghiêm túc và nhất là phải say mê nghệ thuật ghê lắm phải không thưa chị?

Trịnh Diệu Tân: Tất cả cuộc đời Nghĩa đã thật sự hiến dâng cho âm nhạc. Anh đã lao vào với tất cả sức sống, say mê và nâng niu nhạc cụ, chìm đắm trong cái thế giới huyền hoặc của âm thanh. Về sau này anh nghiên cứu về sáng tác nhạc Thiền, anh sắp sửa hoàn tất một CD Thiền thứ hai, nhưng đáng tiếc anh đã bỏ dỡ.

Các con tôi, Đoan Trang, Nam Phương, Nghị, Chiến, Hòa đã được sự dạy dỗ, trui rèn của cha nhưng hoàn cảnh và đời sống đã không đạt được hết chân truyền của ảnh. Nhưng ít ra, trong cõi nhân sinh chật hẹp này, âm nhạc đã làm cuộc đời cha con họ một chút thăng hoa.

Tương Nghi: Thưa chị, cơ duyên nào đã khiến nhạc sĩ bỏ công miệt mài nghiên cứu và chế tạo bộ đàn T’rưng? Chị có thể nói sơ qua cho độc giả biết sự cấu trúc của nó và thời gian hòan tất là bao lâu?

Trịnh Diệu Tân: Anh Nghĩa là người yêu âm nhạc, âm thanh huyền hoặc của tiếng đàn T’rưng đã lôi cuốn anh. Trong 10 năm nghiên cứu, từ chiếc đàn nguyên thủy một cột hơi, anh đã cải tiến ra thành 2 cột hơi giao thoa để có thể chơi được những nốt cao nhất và hoàn thành đàn T’rưng bass đồ sộ với những nốt trầm, có thể trình tấu được nhạc cổ điển tây phương. Cũng như cải tiến cây sáo 6 lỗ thành 11, 16 lỗ; cây sáo có khả năng tấu được nhạc cổ điển tây phương đồng thời vẫn trình tấu được nhạc Việt Nam với các nốt láy luyến mà không mất âm sắc của cây sáo nguyên thủy. Cây sáo 11 lỗ cải tiến là một bước dài trong quá trình cải tiến nhạc cụ Việt Nam, với khả năng chơi được những nốt thăng giáng mà người nghệ sĩ khi trình tấu trong dàn nhạc không cần phải thay đổi sáo. Ngoài ra anh Nghĩa cũng sáng tạo cây đàn T’rưng cộng hưởng với nguyên lý vật lý âm thanh, cộng hưởng cách không tức khi một dây đàn cùng một tầng số âm thanh gõ vào thì dây đàn khác cùng ngân lên, áp dụng vào đàn T’rưng, cho tiếng đàn có độ rung ngân dài và vang.

Tương Nghi: Thưa chị, có vài lần Tương Nghi được nghe những bài hòa âm mà Đoan Trang phổ từ thơ của một vài thi sĩ, những bản hòa âm này chưa hề trình diễn trước công chúng, trong số những bài hòa âm đó là bài “Thủy Bạc Ca” mà nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa ưng ý nhất. Tương Nghi còn nhớ nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa đã từng bảo nhỏ với Tương Nghi rằng bản hòa âm này của Đoan Trang đã đạt tới mức thượng thừa và có thể dựng thành một nhạc cảnh qui mô, hùng tráng; xin chị cho biết, để có một vốn liếng về nhạc lý như vậy, Đoan Trang phải bắt đầu học nhạc từ năm bao nhiêu tuổi? Trong những ngày đầu theo cha vào con đường âm nhạc, Đoan Trang có một kỷ niệm nào khiến cho chị phải nhớ mãi không?

Trịnh Diệu Tân: Trong số các con tôi, Đoan Trang và Hòa là hai đứa mê nhạc nhất. Đoan Trang đã học hòa âm với cha Tiến Dũng lúc trẻ và có một vốn liếng âm nhạc khá vững. Nhưng giữa hai thế hệ, Nghĩa và Đoan Trang lúc nào bàn thảo về âm nhạc cũng có những tư tưởng đối chọi nhau. Nghĩa vẫn than phiền với tôi là Đoan Trang không dùng “Tâm” mà chỉ dùng “Trí” trong âm nhạc. Nên khi Đoan Trang hòa âm bài “Thủy Bạc Ca” của nhà thơ Trần Nghi Hoàng, Nghĩa vẫn còn nhiều nghi vấn. “Thủy Bạc Ca” của anh Trần Nghi Hoàng là một đỉnh cao của thi ca, làm sao có thể diễn đạt hết những chất ngất hào khí của những đấng anh hùng mã thượng. Nhưng thực sự Đoan Trang đã đạt được thành công tốt đẹp trong một lối hòa âm thượng thừa để dựng nên một nhạc cảnh qui mô, lối diễn đạt hào tráng của một bãi chiến trường với tiếng vó ngựa, tiếng trống thúc quân, tiếng sát phạt của binh khí và sau đó là sự êm dịu hòa hoãn nhưng cũng đượm nét thê lương của chiến trường.

Nghĩa nghe xong bản nhạc, tôi nhìn thấy nét nghiêm trọng rất lâu của anh, và sau đó là nụ cười rạng rỡ; anh nói với tôi: “Trang đã đạt được nét thiền của âm nhạc, đó là ngộ của sáng tạo và thoát của âm thanh.”

Tương Nghi: Thưa chị, trong quá trình dài trên con đường phục vụ âm nhạc và với những thành tựu mà nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa đã đạt được, chắc chắn ông đã trải qua rất nhiều hy sinh và thử thách và chị là người đã từng chia sẽ những nỗi vui buồn của ông hơn ai hết, qua những kinh nghiệm đó, và nhất là bây giờ, chị có kỳ vọng những người con tài hoa của chị như Đoan Trang (vừa xuất hiện trong một buổi trình diễn rất thành công cùng với em trai là Nguyễn Đình Hòa ở Nam, Cali), hay Nam Phương tiếp tục đoạn đường mà nhạc sĩ đang bỏ dỡ?

Trịnh Diệu Tân: Âm nhạc là nghệ thuật hàng đầu, chắc chắn các con tôi sẽ không bỏ dỡ con đường của ba chúng đang đi. Đó không những là lý tưởng, là ước nguyện, là nỗi sống, là nỗi chết, còn là tim óc là máu đang lưu chuyển trong cơ thể của mỗi đứa. Tôi vẫn nói với Nghĩa: “Em cám ơn anh đã cho em tiếng sáo làm hồng đời em, và cám ơn anh đã cho em những đứa con tài hoa.”

Tương Nghi: Thưa chị, ngoài vai trò một người vợ hiền lúc nào cũng khuyến khích, chia sẽ với người chồng tài hoa của mình, chị cũng đã từng là một nhà văn có tác phẩm trước năm 75, viết lời cho vài nhạc phẩm mà nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa đã phổ, đã sát cánh bên người nhạc sĩ này suốt bao năm nay từ những buổi trình diễn trong cũng như ngoài nước, trong tương lai... chị có dự định viết, sáng tác nữa không? Chẳng hạn như viết tiếp về “Câu Chuyện Một Đêm Trăng” rất đẹp mà nhà văn Phan Nhật Nam đã từng kể?

Trịnh Diệu Tân: Lúc còn đi học, tôi vẫn viết truyện ngắn. Năm 1968 tôi đã xuất bản đầu tay quyển “Mảnh Vụn”. Sau định ra mắt tiếp quyển “Một Đời Lang Thang” nhưng đã không thành. Bây giờ vẫn viết lai rai nhưng không nhiệt tình lắm. Có thể đời sống đã làm tâm hồn mình cằn cỗi đi. Nhưng đôi lúc vẫn thấy rung động vì một luống cỏ hay một làn khói mỏng manh như có một hôm nào đó trong bệnh viện nhìn Nghĩa nằm giữa đám chăn nệm trắng xóa, trong cái im lặng vô cùng của trời đất, tôi nhìn qua khung cửa kính thấy một đóm lửa nhỏ hiu hắt trong một căn nhà nào đó ở rất xa. Tôi rớt nước mắt thèm một bửa cơm gia đình có Nghĩa và các con tôi. Và tôi muốn cầm bút viết vô cùng…

Tương Nghi: Nếu có được một điều ước duy nhất, chị sẽ ước gì?

Trịnh Diệu Tân: Tương Nghi đã hỏi một điều mà tôi đã tự hỏi tôi rất nhiều lần. Tôi không biết phải trả lời như thế nào. Nhưng tự trong thâm tâm, trong sâu thẩm của tiềm thức, tôi khao khát được nghe lại tiếng sáo của những ngày tháng cũ. Tiếng sáo của mấy chục năm về trước. Tiếng sáo nhọn hoắt lướt thướt qua những tàng cây sầu đông, làm lao chao ánh trăng, làm bàng hoàng nỗi nhớ…

Điều mơ ước cuối đời, xin được nghe tiếng sáo dưới những tàng cây sầu đông.

Tương Nghi: Xin cám ơn chị về buổi trò chuyện hôm nay. Nếu Tương Nghi cũng có một điều ước, Tương Nghi xin ước cho điều mơ ước của chị sẽ trở thành sự thật trong một ngày không lâu.

Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa và hiền thê Diệu Tân.

TaoLe2003
Khách
Total Posts: 421
Sunday December 25, 2005 10:44 AM

Tiếc thương cho một nghệ sĩ tài hoa đã ra đi trong âm thầm. Những ngôi sao của Việt Nam đang rụng dần mà chưa thấy lớp trẻ có ai đứng ra nhận trách nhiệm gánh vác việc của lớp người đi trước.

Tôi thành kính tiển đưa linh hồn ông Nguyễn Đình Nghĩa, mong ông sống khôn thác thiêng về phù hộ cho tuổi trẻ tiếp tục sự nghiệp của ông. Tôi cũng xin nghiêng mình trước những hy sinh to lớn của bà Diệu Tân, bà làm cho nhà tôi cảm phục tận đáy lòng.

Gia đình Nguyễn Đình Nghĩa có nhiều nhân tài, mong rằng các cháu vì cha và vì tiền đồ dân tộc mà nghiến răng gánh gông trách nhiệm thay thế người cha thiên tài của các cháu. Có như thế hồn ông mới có thể ngậm cười nơi chín suối các cháu ạ.

Bác Sĩ Lê Tạo

lethibachloan
Du Khách
Total Posts: 4
Sunday December 25, 2005 11:40 AM

Kính mời quý vị và các bạn vào link dưới đây để thưởng thức tiếng sáo của Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa http://saothan.lethy.net/bangsao.html

Dưới đây là phần phát thanh Từ Biệt Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa do Best Choice Realty & Funding và Thư Việt Việt Nam Online đồng thực hiện trên làn sóng 1480Am Little Saigon Radio vào 9giờ tối (giờ Cali) thứ năm 22-12-2005 , ngay sau khi TVVN online được anh chị Trần Nghi Hoàng và Bích Ti từ Virginia báo tin buồn nầy. http://tvvnonline.lethy.net/TuBietNguyenDinhNghia.mp3

DaDaoCS
Công Dân
Total Posts: 1195
Sunday December 25, 2005 2:36 PM

Xin Cầu Nguyện Cho Cố Nhạc Sĩ Nguyễn Đình Nghĩa Được Siêu Sinh Về Nơi Nhàn Cảnh.
Xin Chia Buồn Cùng Gia Đình Cố Nhạc Sĩ Và Toàn Thể Những Người Yêu Mến Tiếng Sáo Thần Diệu Của Ông Về Những Mất Mát Lớn Lao Do Sự Ra Đi Này.

Thành Kính Phân Ưu.
ddcs.

P324530
Công Dân
Total Posts: 6754
Monday December 26, 2005 12:48 PM

Phân Ưu

Bạn Chúng Ta,

NGUYỄN ÐÌNH NGHĨA

Cây Sáo số Một của Quê Hương Việt Nam
Khôi Nguyên Nghệ Sĩ Trình Diễn
Liên Hoan Nghệ Thuật Âm Nhạc Thế Giới - Tiểu Bang Maryland
(1994-1996-1998-2000-2002)

Ðã vĩnh viễn rời bỏ chúng ta từ 16:00 Giờ Ngày 22-12-2005
sau cơn bạo bệnh kéo dài từ 12/5/2003.
Hưởng dương 65 tuổi (1940-2005)

Chân thành chia sẻ mối đau nầy với Trịnh Diệu Tân, các cháu Ðoan Trang, Nam Phương, Nghị, Hòa, Chiến & Bạn Phạm Nhuận.

Cầu mong Anh Linh Bạn siêu thoát nơi chốn vĩnh hằng như Thanh Âm Vô Cùng Nguyễn Ðình Nghĩa.

Thay mặt bạn cũ Phan Châu Trinh, Ðà Nẵng & Collège de Tourane Niên Khóa 1954-1960 khắp nước Mỹ, trên thế giới, và ở quê nhà.

Phan Nhật Nam

lethibachloan
Du Khách
Total Posts: 4
Monday December 26, 2005 6:06 PM

Thi sĩ Phạm Nhuận vừa gởi đến tôi bài thơ sau đây. Xin phép anh Nhuận cho tôi đăng ở đây để mọi người cùng tưởng niệm anh Nguyễn Đình Nghĩa


BenLen
Công Dân
Total Posts: 1238
Monday December 26, 2005 10:34 PM

Thành kính phân ưu cùng gia đình sáo thần Nguyễn Đình Nghĩa.

h88_nv
Du Khách
Total Posts: 1
Wednesday December 28, 2005 1:10 AM

Thành kính phân ưu cùng gia đình nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa, và cầu mong hương linh nhạc sĩ cũng phiêu diêu như tiếng sáo của ông vậy.
Một thính giả đã ái mộ tiếng sáo của ông từ những ngày còn niên thiếu,

Hien Nguyen

Tigon
Công Dân
Total Posts: 1412
Wednesday December 28, 2005 7:58 AM

Thành kính phân ưu cùng Gia Quyến Sáo Thần Nguyễn Đình Nghĩa.
Tigon